Van pionieren naar strategische impact: waarom AI zonder strategie niet werkt

Artificial Intelligence (AI) is geen toekomstmuziek meer. Generative AI heeft zich razendsnel ontwikkeld tot een technologie die fundamenteel verandert hoe we werken, communiceren en beslissingen nemen. AI tornt aan de kern van onze bedrijfsvoering en raakt alle lagen van de organisatie — van operationele processen tot strategische keuzes. Maar het is geen kant-en-klare oplossing. AI vraagt om visie, leiderschap en keuzes op directieniveau.

Inhoud

Toch worstelen veel organisaties met de vraag: hoe halen we écht waarde uit AI? Volgens de Gartner Hype Cycle bevinden we ons met generative AI net voorbij de ‘Peak of Inflated Expectations’ en dalen we af in de ‘Trog van Desillusie’ — een fase waarin de hype plaatsmaakt voor realiteit. De technologie is krachtig, maar de verwachtingen zijn op korte termijn overschat. Dat betekent niet dat AI faalt. Integendeel: het zal een blijvend en bepalend onderdeel worden van strategische vraagstukken, organisatie-inrichting en businessmodellen. De uitdaging is om nú de juiste keuzes te maken — met richting, structuur en strategisch leiderschap.

Waarom AI zonder strategie niet werkt

AI is geen product dat je kunt inkopen of bestellen. Het is een systeemtechnologie die diep ingrijpt in processen, rollen en besluitvorming. Bovendien is het implementeren van AI geen eenmalige exercitie. Het is een continu proces dat blijvend onderdeel zal zijn van je strategische besluitvorming, je organisatieontwikkeling en je businessmodel. Het vraagt om een heldere koers, gedragen keuzes en een organisatie die klaar is om te leren, te veranderen en te groeien.

Zonder duidelijke koers blijven initiatieven versnipperd, blijft eigenaarschap onduidelijk en is de kans groot dat er verkeerd geïnvesteerd wordt.. Het gevolg: pilots die weinig echte impact hebben.

Een goed doordachte AI-strategie zorgt voor samenhang en richting, duidelijke rollen en investering in waarde. Zo wordt AI niet een serie losse experimenten, maar een structurele motor van de bedrijfsvoering.

AI zonder strategie vs AI met strategie

Pionieren is niet het probleem – maar zonder richting strand je

Het ontwikkelen van Proof of Concepts (PoC’s) is een uitstekende manier om te ontdekken wat werkt en wat niet. In een snel veranderende wereld bieden PoC’s waardevolle inzichten en helpen ze organisaties om te experimenteren en te leren. Ze maken technologie tastbaar en stimuleren innovatie.

Toch maken veel organisaties de fout te denken dat ze klaar zijn voor AI, terwijl fundamentele voorwaarden ontbreken. Want zonder bredere visie en strategie loop je het risico om te blijven hangen in de experimenteerfase. Je bouwt dan geen duurzame waarde op en mist de kans om AI structureel te verankeren in je bedrijfsvoering. Een strategische aanpak zorgt ervoor dat experimenten bijdragen aan een groter geheel, met duidelijke doelen, prioriteiten en meetbare resultaten.

 

In de gefaseerde uitrol gaan eerst de backofficemedewerkers aan de slag met de AI-assistent. Die trainen de applicatie al doende.
Pas als de assistent vrijwel elke vraag met vlag en wimpel kan beantwoorden, laat Fhris de eindgebruikers los op de assistent.

Het DELTA-model als kompas

In het bepalen van de juiste strategie voor een organisatie is het essentieel om te weten waar je staat. Bij Pipple gebruiken we het DELTA-model van Tom Davenport als hulpmiddel om de datavolwassenheid van een organisatie te beoordelen.

Het model kijkt naar vijf pijlers:

  • Data – Is de data beschikbaar, betrouwbaar en bruikbaar?
  • Enterprise – Is er organisatiebreed draagvlak en integratie?
  • Leadership – Is het leiderschap betrokken en geïnformeerd?
  • Targets – Zijn er duidelijke doelen en prioriteiten?
  • Analysts – Zijn de juiste mensen en vaardigheden aanwezig?

Het model is geen oplossing op zich, maar een spiegel. Het laat zien waar je staat en waar je kunt groeien. Cruciaal is dat alle vijf pijlers in balans zijn. Als één pijler achterblijft — bijvoorbeeld als er wel data is, maar geen leiderschap of duidelijke doelen — dan wordt het moeilijk om AI succesvol te implementeren en op te schalen. De datavolwassenheid van je organisatie bepaalt welke strategie haalbaar en effectief is.

 

Om onze AI-readiness te beoordelen, legden ze vervolgens samen met mijn stuurgroep de interne stand van zaken rond AI langs de pijlers van het DELTA-model.
Dit maakte inzichtelijk wat we al goed deden én bracht onze grootste belemmerende factor aan het licht: ons eigen leiderschap. Dit leverde mooie, reflectieve gesprekken op.

Valkuilen en versnellers: wat bepaalt succes?

In de praktijk zien we dat de verschillen tussen succesvolle en gestrande AI-trajecten vaak terug te herleiden zijn tot een paar patronen.

Veelvoorkomende valkuilen:

  • Technisch gedreven projecten zonder aandacht voor cultuur;
  • Denken dat AI een product is dat je kunt kopen;
  • Overschatting van datakwaliteit en -beschikbaarheid;
  • Geen duidelijke definitie van ROI;
  • Bouwen zonder te borgen hoe oplossing in het proces landt.

Versnellers die wél tot succes leiden:

  • Visie en leiderschap van het management;
  • Samenwerking met sterke partners en ecosystemen;
  • Schaalbare infrastructuur en tooling;
  • Een robuust datafundament en duidelijke governance;
  • Concreet AI-beeld gekoppeld aan strategische doelen.

Deze inzichten onderstrepen dat AI geen technische uitdaging is, maar een strategische en organisatorische transformatie. Het vraagt om een integrale benadering waarin technologie, mens en organisatie samenkomen. We zien steeds meer bedrijven die dit voor elkaar krijgen, wat erg gaaf is om te zien! Er ontstaat dan een soort vliegwiel van successen wat energie brengt en waarbij nieuwe initiatieven verder bouwen op eerdere oplossingen. Dan merk je dat er een versnelling op gang komt.

 

Daarom zetten we een afdeling aan het experimenteren.
Dat ging zo goed, dat steeds meer collega’s doorkregen hoe waardevol data zijn bij verbeteren. En ook hoe leuk het is; met zichtbare resultaten erbij wordt verbeteren een sport.

AI vraagt om strategie, leiderschap en wendbaarheid

Succesvolle organisaties combineren wendbaarheid met strategisch leiderschap. Ze werken volgens het principe: fail fast, learn fast, improve fast. Niet om roekeloos te experimenteren, maar om snel te toetsen, te leren van uitkomsten en gericht te verbeteren.

Deze cyclus helpt organisaties om:

  • sneller te ontdekken wat werkt in hun context;
  • risico’s te beperken door klein te beginnen;
  • en continu te verbeteren op basis van feedback en inzichten.

Frameworks zoals Lean Startup en Agile Development ondersteunen dit principe. Ze stimuleren iteratief werken, waarbij je in korte sprints waarde levert, feedback verzamelt en bijstuurt. Maar ook hier geldt: zonder strategische richting blijft het bij losse iteraties. Wendbaarheid is pas waardevol als het gekoppeld is aan visie.

Van losse flodders naar duurzame waarde

AI is geen project, maar een transformatie of misschien zelfs een revolutie. De technologie is er. De vraag is: is jouw organisatie er ook klaar voor?

Wil je voorkomen dat je blijft hangen in experimenten, verkeerde keuzes maakt of onnodig vertraagt? Begin dan vandaag met het bouwen aan een strategie die AI verankert in je organisatie. Zorg voor balans op alle pijlers van het DELTA-model. Werk iteratief, leer snel en verbeter gericht. En vooral: bouw voort op wat er al is.

De toekomst is met AI. Zorg dat jouw organisatie meebeweegt — strategisch, slim en met impact.

Vragen over het laatste nieuws, events en pr?

Rob kan je alles over onze organisatie, missie en visie vertellen.
Hij komt graag met je in contact!

Rob Tillemans
Commercieel Directeur
commercie@pipple.nl